ELECTRICITY

Voorheen was elke aankomst bij een hotel of herberg er altijd één met veel kabaal en aandacht. Drie motoren en een 4×4 in Afrika trekken veel bekijks. De komende maand zonder ons materieel zal dat anders zijn. Bepakt en bezakt met onze weekendtassen en apparatuur zijn we via Nairobi naar Kampala, Oeganda gevlogen. Bij aankomst in het hostel waren we niet meer de stoere motorrijders, maar dood normale backpackers.

Bo en Doenan zijn op het moment nog in de CAR en komen ons spoedig achterna. Zij hebben in Bangui, CAR, de universiteit bezocht en zullen hier later meer over vertellen.

In Oeganda is één van Afrika’s meest psychopatische dictators aan de macht geweest, Idi Amin Dada (1920-2003). Deze voormalig officier uit het koloniale Britse leger kwam in 1971 aan de macht door de toenmalig president, Obote, af te zetten. Hij stond bekend om zijn ziekelijke achterdochtigheid en er wordt geschat dat er tijdens zijn bewind tussen de 80.000 en 500.000 mensen zijn verdwenen. Idi Amin heeft zich tal van titels toegekend, waaronder “His Excellency President for Life, Field Marshal Al Hadji Doctor”. Door een poging Tanzania binnen te vallen kwam zijn regering in ’79 tot val. Hij vluchte naar Saudie Arabië waar hij tot zijn dood in 2003 heeft gewoond. Zijn verhaal is meerdere malen verfilmd zoals in de recente film: “the Last King of Scotland”. Â

Energie is hier in Oeganda, net zoals in de rest van Afrika, zeer spaarzaam. De één miljard mensen in Afrika, die één zesde van de wereld bevolking uitmaken, gebruiken maar vier procent van alle geproduceerde electriciteit ter wereld. Alhoewel het verbruik relatief laag is, zijn er te weinig electriciteitcentrales en diegenen die er zijn produceren onvoldoende of functioneren niet. In Nigeria bijvoorbeeld werken maar 17 van alle 79 electriciteitcentrales.

In Oeganda is één waterdam die tijdens het regenseizoen genoeg electriciteit produceert voor eigen gebruik en omringende landen. Maar tijdens de droge periode met lage waterspiegels is de productie onvoldoende. Doordat Oeganda wel aan de contracten over levering van electriciteit met de omringende landen moet voldoen wordt er op eigen gebruik gekort. Er is dan een regeling getroffen waarbij er 22 uur electriciteit is en 26 uur niet.

Het tekort aan energie in Afrika is een groter probleem aan het worden door de economische groei en het daarbij toenemende verbruik. Ook de groei van het aantal inwoners en de urbanisatie dragen hieraan bij.
Er is dus een grote behoefte aan electriciteit in Afrika. Mogelijk kunnen duurzame alternatieven de uitkomst bieden.
Nu al wordt in 13 landen meer dan 60 procent van de electriciteit door waterdammen geproduceerd. Een minder bekende duurzame energiebron is ‘geothermal power’. Warmte die is opgeslagen onder het aardoppervlak, zoals bij gijsers, wordt dan gebruikt voor het genereren van electriciteit. De voordelen bieden goede perspectieven. Het is duurzaam; gebruikt water kan weer worden hergebruikt om nieuwe stoom te creeëren. Het is kosten effectief, niet schadelijk voor de omgeving en het klimaat is niet van invloed op de productie. Daarnaast zouden grote centrales grote steden kunnen voorzien en kleine centrales kunnen gebruikt worden voor afgelegen gebieden waar anders geen electriciteit zou zijn.

Landen zoals IJsland en de Verenigde Staten maken al veelvuldig gebruik van geothermal power. De Rift valley, die van Eritrea tot Mozambique loopt, biedt mogelijkheden voor deze vorm van electriciteit productie. Zo hoopt Kenia in het jaar 2017 20 procent van zijn electricteit via geothermie te verkrijgen.

Nu vraag ik me af, zijn wij Nederlanders wel bewust van het feit dat wij buiten proportionele hoeveelheden electricteit verbruiken als je kijkt naar ons deel van de wereldbevolking. eerlijk of oneerlijk?